اثر زمان برداشت و دوره انبارداری بر برخی خصوصیات کیفی میوه و بررسی رابطه همبستگی این صفات با مقدار عناصر کلسیم و پتاسیم بافت میوه درارقام کیوی ابوت و هایوارد

چکیده سابقه و هدف: عمر انباری طولانی برای کیوی از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است. عوامل مختلفی در حفظ کیفیت میوه کیوی در طی انبار دخیل هستند که از بین آن‌ها می‌توان زمان برداشت و عناصر غذایی را نام برد. زمان برداشت و عناصر غذایی مانند کلسیم اثرات موثری روی کیفیت میوه در انبار دارند. در این مطالعه اثر زمان برداشت روی کیفیت میوه کیوی در طی انبار، مقدار کلسیم و پتاسیم بافت میوه و رابطه این عناصر با خصوصیات کیفی میوه مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. میوه‌های مورد استفاده در این پژوهش از دو رقم ابوت و هایوارد در دو زمان برداشت مختلف با درجات بریکس 9 و 12 جمع‌آوری گردید و به مدت 4 ماه در درجه‌حرارت 5 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 70 درصد نگهداری شدند. تغییرات در کیفیت میوه‌ها با استفاده از متغیر‌های فیزیکی و شیمیایی به طور ماهانه اندازه‌گیری گردید و نتایج حاصل توسط نرم‌افزار آماری SAS 9 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد، زمان برداشت با درجه بریکس 12 خصوصیات کیفی بالاتری از نظر میزان ترکیبات فنلی، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و ویتامین‌ث داشت. سفتی، اسیدیته قابل تیتراسیون و ویتامین ث در طی انبار کاهش یافت اما این کاهش در زمان برداشت با درجه بریکس 12 کندتر بود و همچنین این روند در رقم هایوارد میوه کیوی کندتر از رقم ابوت صورت گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تعیین همبستگی بین عناصر و صفات کیفی مشاهده شد که کلسیم در سطح احتمال 5 درصد با مواد جامد محلول و ظرفیت آنتی-اکسیدانی و در سطح احتمال 1 درصد با شاخص طعم دارای رابطه مثبت و معنی‌دار است. پتاسیم در سطح احتمال 5 درصد با اسید قابل تیتراسیون، رابطه مثبت معنی‌دار و در سطح احتمال 1 درصد با مواد جامد محلول و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی دارای رابطه منفی معنی-دار می‌باشد. سفتی، اسیدیته قابل تیتراسیون و ویتامین ث در زمان برداشت دوم کاهش کندتری را در طی انبارداری نشان دادند. نتیجه‌گیری: میوه‌های کیوی برداشت شده در منطقه مورد مطالعه (کردکوی) در برداشت با درجه بریکس 12 دارای میزان کلسیم بالاتر و میزان پتاسیم پایین‌تری بودند که کیفیت بهتر میوه را به دنبال داشته است. رقم ابوت در مقایسه با رقم هایوارد در دو زمان برداشت میزان کلسیم بافت میوه پایین‌تری داشت که انبارداری پایین‌تر رقم ابوت را نسبت به رقم هایوارد موجب گردیده است. در نتیجه برای حصول کیفیت بهینه در طی انبارداری باید علاوه بر سن بلوغ به رقم و نسبت مناسب بین عناصر غذایی نیز توجه کرد. واژه‌های کلیدی: انبار، تجزیه عناصر غذایی، رابطه همبستگی، کیوی، مواد جامد محلول